Etymologia nazwy "Pogoria"

Nazwa jeziora – zbiornika wodnego Pogoria wywodzi się od nazwy potoku Pogoria, który swoje źródła ma w pobliżu Huty Katowice obecnie Arcellor Mittal, wypływającego z małych zbiorników wodnych. Przepływa przez tereny leśne wpływając do jeziora Pogoria 1, które przyjęło nazwę właśnie od tego potoku, tak samo jako kolonia mieszkalna zlokalizowana nad tym jeziorem. Dalej potok przepływa przez lasy, by zasilić kolejny zbiornik wodny Pogoria 2, dalej płynie krótkim kanałem łączącym i wpływa do zbiornika Pogoria 3. Zbiornik ten opuszcza w okolicach dzielnicy Łęknice, by popłynąć poprzez kolejne dzielnice Dąbrowy Górniczej Dziewiąty i Zieloną kierując się w stronę miasta Będzin, gdzie wpada do rzeki Czarna Przemsza. Zbiornik Pogoria 1 o powierzchni 73 ha jest pozostałością po wyrobisku piasku podsadzkowego do zagłębiowskich kopalń węgla kamiennego, a potok Pogoria pierwotnie przepływał przez tereny nim powstało to wyrobisko. Po zaprzestaniu wybierania piasku w 1943 roku XX wieku, zbiornik w sposób naturalny wypełnił się wodą z potoku Pogoria.

Jak wynika zapisów historycznych potok ten wcześniej nazywał się (Bogoryja) Bogoria. Znaczenie tego słowa natomiast związane jest z jednym z najstarszych rodów polskich – Bogoriów, mających swoje gniazdo w ziemi sandomierskiej. Nazwisko Bogoria związane jest z herbem rodowym nadanym przez króla Bolesława Śmiałego. Oznacza to, że wcześniej istniał rycerz Bogoria, co zapisane jest w źródłach historycznych (legenda herbowa i zapiski z klasztoru świętokrzyskiego) rycerza Michała zwanego Bogorją. Zaś samo znaczenie słowa „bogoryja” to opis miejsca wpisanego w prasłowiańskie określenie – „bogatego w jary”, wąwozy, czy bogatego i szczęśliwego jaru, wąwozu. Nietrudno jest doszukać się harmonii zawartej w nazwie miejsca, nazwie rodu i herbu oraz znaczeniu etymologicznym.

W jednym z opisów historii Dąbrowy Górniczej jest wzmianka o właścicielu ziemskim z nazwiskiem Bogoryja, który ponoć mieszkał na terenach przez które przepływa potok Bogoria – obecnie Pogoria. Nie jest wykluczone, że jest to jakiś potomek herbowych Bogoryjów, a nazwa potoku i w konsekwencji jeziora bierze się również od tego nazwiska, a może od bogatego i szczęśliwego jaru.

Informacje sporządził na podstawie publikacji internetowych
Zbigniew S. Rosołowski
Komandor KSW „HUTNIK” Pogoria
Dąbrowa Górnicza, 11.11.2009r.